تاریخچه درخت پسته
محمد ابن جریر طبری ( قرن سوم هجری قمری ) پیدایش پسته را با استقرار حضرت آدم در کره زمین هم زمان دانسته و نوشته است : " گویند میوه هایی که خداوند هنگام هبوط به آدم داد سی جور بود : ده نوع میوه پوست دار ، ده نوع میوه هسته دار و ده نوع میوه بی پوست و بی هسته . میوه های پوست دار شامل : گردو ، بادام و پسته و ... "
مسعودی مورخ و جهانگرد قرن چهارم هجری قمری در کتاب مروج الذهب و معادن الجواهر نوشته است : " چون آدم از بهشت بیرون شد مشتی گندم و سی شاخه از درختان بهشت همراه داشت که از آن ده میوه پوست دار بود : بادام ، فندق و پسته "
در تورات نیز از پسته سخن به میان آمده است. در باب 43 از سفر پیدایش گفته شده است که " یعقوب هنگام فرستادن فرزندانش به دربار یوسف حاکم ، توصیه می کند که از محصولات سرزمین خود به عنوان ارمغان برایش ببرند . در زمره این پیشکش ها از عسل ، کتیرا و پسته نام برده شده است.درباره محل پیدایش پسته ، منابع مختلف نظرهای گوناگون بیان می کنند : یک نویسنده فرانسوی آن را بومی ایران ، عربستان و سوریه دانسته است. دانشنامه بریتانیکا پسته را بومی ایران می داند ، دانشنامه امریکانا پسته را از آسیای غربی می داند . لاروس آن را به آسیای صغیر نسبت می دهد ، در کتاب دانشنامه فارسی خاورمیانه و نواحی مدیترانه و در کتاب المنجد از ترکستان به عنوان زادگاه پسته یاد کرده اند.
در تورات نیز از پسته سخن به میان آمده است. در باب 43 از سفر پیدایش گفته شده است که " یعقوب هنگام فرستادن فرزندانش به دربار یوسف حاکم ، توصیه می کند که از محصولات سرزمین خود به عنوان ارمغان برایش ببرند . در زمره این پیشکش ها از عسل ، کتیرا و پسته نام برده شده است.درباره محل پیدایش پسته ، منابع مختلف نظرهای گوناگون بیان می کنند : یک نویسنده فرانسوی آن را بومی ایران ، عربستان و سوریه دانسته است. دانشنامه بریتانیکا پسته را بومی ایران می داند ، دانشنامه امریکانا پسته را از آسیای غربی می داند . لاروس آن را به آسیای صغیر نسبت می دهد ، در کتاب دانشنامه فارسی خاورمیانه و نواحی مدیترانه و در کتاب المنجد از ترکستان به عنوان زادگاه پسته یاد کرده اند.
پسته گیاهی است که از دیرباز درنقاط مختلف ایران مورد کشت و پرورش قرار میگرفته است. جنگلهای وحشی و خودروی پسته در ناحیه شمال شرقی ایران و نواحی هم مرز با ترکمنستان و افغانستان پیشینهای باستانی دارد و تصور میرود که درخت پسته حدود 4-3 هزار سال قبل در ایران اهلی شده و مورد کشت و کار قرار گرفته است.
سبزوار و سرخس را از قدیمی ترین مناطق کشت پسته میدانند. سابقه کشت پسته در دامغان، سمنان و قزوین را به قرن هفتم هجری و در استان کرمان به قرن دوازدهم هجری نسبت میدهند. کشت پسته در سایر نقاط ایران سابقه 200-150 ساله دارد. علیرغم سابقه طولانی کشت پسته ایران، پسته کاری در دهه های اخیر توسعه بیش از پیش فزاینده ای داشته است.
منبع:
پسته ایران شناخت تاریخی- محمد حسن ابریشمی